Ο Ρόλος της Δίαιτας Low-FODMAP στο Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Τι είναι το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) και πως προκύπτει το φούσκωμα;

Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια χρόνια λειτουργική διαταραχή του γαστρεντερικού συστήματος. Χαρακτηρίζεται από επεισόδια κοιλιακού πόνου ή δυσφορίας, τα οποία συνδυάζονται με αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου (είτε διάρροια, είτε δυσκοιλιότητα, είτε εναλλαγές). Οι ασθενείς συχνά αναφέρουν έντονο και επίμονο φούσκωμα ή τυμπανισμό, αίσθημα βάρους και τάσης.

Πολλοί σπεύδουν να κατηγορήσουν το άγχος ή γενικά τις υγιεινές επιλογές τους. Όμως, στην περίπτωση του ΣΕΕ, το έντερο είναι υπερευαίσθητο σε συγκεκριμένους τύπους τροφών, και η διαχείριση της κατάστασης είναι μια πιο σύνθετη διαδικασία. Το μυστικό για την ηρεμία είναι να εντοπίσετε ποιες είναι αυτές οι τροφές αποκλειστικά για εσάς, καθώς ο παράγοντας που ενοχλεί τον έναν δεν είναι απαραίτητο ότι θα ενοχλήσει και τον άλλον.

Γνωρίστε τους Ένοχους Υδατάνθρακες: Τα FODMAPs

Πολλά τρόφιμα, ακόμα και αυτά που θεωρούνται υγιεινά και τα καταναλώνετε καθημερινά, περιέχουν υψηλές ποσότητες ζυμώσιμων υδατανθράκων που ονομάζονται FODMAPs . Τα FODMAPs είναι ένας τύπος υδατανθράκων που δεν απορροφώνται πλήρως στο λεπτό έντερο και στη συνέχεια υφίστανται ζύμωση στο παχύ έντερο, παράγοντας αέρια και προκαλώντας συμπτώματα όπως φούσκωμα, πρήξιμο και πόνο. Το ακρωνύμιο σημαίνει Fermentable (Ζυμώσιμοι) Oligosaccharides (Ολιγοσακχαρίτες), Disaccharides (Δισακχαρίτες), Monosaccharides (Μονοσακχαρίτες) And (και) Polyols (Πολυόλες). Αυτοί βρίσκονται σε πολλά κοινά τρόφιμα όπως γαλακτοκομικά, σιτάρι, ορισμένα φρούτα και λαχανικά. 

Πού βρίσκονται

• Πολυόλες: Βρίσκονται σε ορισμένα φρούτα και λαχανικά όπως το αβοκάντο και το αχλάδι, καθώς και σε τεχνητές γλυκαντικά. 
• Ολιγοσακχαρίτες: Βρίσκονται σε τρόφιμα όπως το κρεμμύδι, το σκόρδο, το σιτάρι και η σίκαλη.
• Δισακχαρίτες: Η λακτόζη, που βρίσκεται στο γάλα και τα γαλακτοκομικά, είναι ένα παράδειγμα.
• Μονοσακχαρίτες: Η φρουκτόζη, που βρίσκεται σε τρόφιμα όπως το μέλι, το μήλο και το μάνγκο, είναι ένας τύπος μονοσακχαρίτη.

Αυτοί οι υδατάνθρακες δεν απορροφώνται σωστά και φτάνουν στο παχύ έντερο. Εκεί, συμβαίνουν δύο πράγματα: πρώτον, τραβούν υγρά, προκαλώντας διάρροια. Δεύτερον, ζυμώνονται από τα βακτήρια του εντέρου, παράγοντας αέρια. Ο συνδυασμός αυτός οδηγεί στη διάταση του εντέρου, προκαλώντας τον έντονο πόνο και το χαρακτηριστικό φούσκωμα.

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων μετεωρισμού

Α) Παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής

• Αύξηση σωματικής δραστηριότητας
• Ισορροπημένη διατροφή
• Περιορισμός αλκοόλ
• Αποφυγή καπνίσματος  
• Μείωση ψυχοκοινωνικού stress & διαχείριση άγχους

Β) Διαιτητικές Παρεμβάσεις 1^ης γραμμής

• Τακτικό γευματικό πρότυπο (σταθερός αριθμός, σταθερό ωράριο)
• Αφιέρωση αρκετού χρόνου στο γεύμα (σε τραπέζι με ηρεμία, τουλάχιστον 20΄)
• Καλή & αργή μάσηση (με κλειστό το στόμα, χωρίς ομιλία)
• Περιορισμός αεροφαγίας: αποφυγή ακραίων θερμοκρασιών τροφίμων & ποτών, περιορισμός μάσησης τσίχλας ή πόσης με καλαμάκι  
• Αποφυγή γευμάτων αργά τη νύχτα
• Ενίσχυση ποικιλίας τροφίμων
• Άφθονα υγρά ελεύθερα καφεΐνης, αλκοόλ & μη ανθρακούχα καθ΄ όλη τη διάρκεια της μέρα. Στόχος η κατανάλωση υγρών ίση με 1.5-3 lt/ημερησίως.
• Προτιμήστε ή αποφύγετε τα παρακάτω τρόφιμα:

Γ) Διαιτητικές Παρεμβάσεις 2^ης γραμμής

Το Πρωτόκολλο Low-FODMAP

Η στρατηγική για την αντιμετώπιση του ΣΕΕ δεν είναι να κόψετε μόνιμα όλα τα τρόφιμα. Αυτό θα ήταν εξαιρετικά περιοριστικό και μη ισορροπημένο. Η λύση είναι το τριφασικό πρωτόκολλο Low-FODMAP, το οποίο πρέπει να εφαρμοστεί με τη σωστή σειρά

Η Φάση 1: Ο Περιορισμός (Elimination) είναι μια σύντομη περίοδος (4-6 εβδομάδες) όπου περιορίζονται από την διατροφή όλα τα τρόφιμα υψηλών FODMAPs (κόκκινη στήλη). Προσοχή! Η φάση αυτή δεν είναι μόνιμη και πρέπει να γίνεται μόνο με καθοδήγηση διατροφολόγου, ώστε να μη στερηθείτε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Επίσης θα πρέπει να γίνεται αντικατάσταση με παρόμοια τρόφιμα που είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAPs (πράσινη στήλη) προκειμένου να μην υπάρχουν ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά.

Η Φάση 2: Η Επανεισαγωγή (Reintroduction) είναι το πιο κρίσιμο, αλλά και πιο δύσκολο μέρος. Εισάγετε τις ομάδες FODMAPs μία-μία με συγκεκριμένες ποσότητες, κρατώντας ένα λεπτομερές αρχείο καταγραφής. Αυτό γίνεται για να εντοπίσετε τους ακριβείς ενόχους.

Η Φάση 3: Η Εξατομίκευση (Personalization) είναι ο τελικός στόχος. Εκεί, κόβετε μόνο τους ‘ενόχους’ σας και διατηρείτε μια μακροπρόθεσμη, ισορροπημένη διατροφή. Η ζωή σας ΔΕΝ θα είναι μια δίαιτα Low-FODMAP! Το τέλος του πρωτοκόλλου είναι η πλήρης ελευθερία.

Συμπέρασμα

Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου είναι διαχειρίσιμο με σωστή καθοδήγηση και στρατηγική. Η Φάση 2 της Επανεισαγωγής απαιτεί ακρίβεια και ειδική γνώση για να επιτύχει.

Είστε Έτοιμοι να Βρείτε τους Δικούς σας Ενόχους;

Εάν έχετε προσπαθήσει να κόψετε τροφές χωρίς αποτέλεσμα, ή εάν θέλετε να εφαρμόσετε το πρωτόκολλο με ασφάλεια και ακρίβεια για να εντοπίσετε τους παράγοντες σας: Μην το κάνετε μόνοι σας! Κλείστε ένα ραντεβού μαζί μας για να ξεκινήσετε το εξατομικευμένο πρωτόκολλο και να αποκτήσετε ξανά την ηρεμία στο έντερό σας.